Rusya ile havada gerilim NATO devrede

RUSYA’NIN, SURİYE’NİN SAHİL KENTİ LAZKİYE’DE KONUŞLU 34 UÇAĞI VAR. FİLODA 12’ŞER ADET SU-25 VE SU-24, 4 ADET SU-30 VE 6 ADET SU-34 YER ALIYOR. ÖZELLİKLE SU-34’LER, HAREKET KABİLİYETLERİ VE MUHARİP GÜCÜYLE RUS HAVA KUVVETLERİNİN GÖZDESİ.

Suriye’de operasyonlar düzenleyen Rusya’ya ait bir savaş uçağı, cumartesi günü Türk hava sahasını ihlal etti, Türk F-16’ları önlemede bulununca geri döndü. Sınır ihlali, Moskova ile tansiyonu yükseltti. Ankara, nota verirken, acil toplanan NATO da Rusya’yı kınadı. Rusya ise ihlalin, kötü hava şartlarından kaynaklandığını savundu.

Rusya’nın IŞİD hedeflerini vurma gerekçesiyle Suriye’de başlattığı hava operasyonları Ankara ile Moskova arasında krize yol açtı. Rusya’nın Suriye’nin kuzeyinde cumartesi günü gerçekleştirdiği bombardımanda Türk hava sahasını ihlal ettiği ortaya çıktı. Dışişleri Bakanlığı dün bir yazılı açıklama yaparak, ‘Rusya’ya ait bir savaş uçağının 3 Ekim saat 12.08’de Yayladağı/Hatay bölgesinin güneyinde Türk hava sahasını ihlal ettiğini, bölgede devriye uçuşu yapan iki Türk F-16 uçağı tarafından önlendiğini’ duyurdu. Dışişleri’ne çağrılan Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’a nota verildi, sınır ihlali ‘kuvvetle’ protesto edildi. İhlalin tekerrür etmesi halinde yaşanacaklardan Rusya’nın sorumlu olacağı uyarısı yapıldı. Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu, iki ülkeyi çatışmanın eşiğine getiren olayla ilgili Rus muhatabı Sergey Lavrov’u arayarak Türkiye’nin endişelerini iletti. Ardından ABD, İngiltere, Fransa, İtalya Dışişleri bakanları ile görüşerek durum değerlendirmesinde bulundu.

NATO’DAN KINAMA

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Belçika ziyareti çerçevesinden Brüksel’de bulunan Sinirlioğlu, Nato Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile de bir araya geldi. Stoltenberg’in çağrısı üzerine acil olarak büyükelçiler düzeyinde toplanan Kuzey Atlantik Konseyi, ihlali güçlü ifadelerle kınadı. İttifak’ın Türkiye’nin yanında olduğunu belirten NATO Konseyi, Rusya’nın tavrını ‘son derece sorumsuzca ve tehlikeli’ diye niteledi. İhlal dolayısıyla Moskova’dan izahat istenirken, bu tür olayların tekrar yaşanmaması için gerekli tedbirleri alması çağrısı yapıldı.

RUSYA: YANLIŞLIKLA İHLAL ETTİK

Zaman’ın ulaştığı kaynaklar, SU-30 tipi Rus jetinin Yayladağı’nın karşı tarafına düşen Yamadiya’yı bombaladığı sırada Türk hava sahasına girdiğini, sınırda devriye halindeki Türk F-16’ların Rus jetine radar kilitleyerek fiili ikazda bulunduğunu, bunun üzerine uçağın Suriye sınırına geri döndüğünü aktardı. Kaynaklara göre, Türkiye’nin diplomatik girişimleri üzerine Moskova’nın ‘ihlalin söz konusu jette yaşanan navigasyon arızasından kaynaklandığını’ iletti. Ancak Ankara, bu izahatı yeterli görmedi.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Türkiye’nin tepkisi üzerine, ‘Ankara’nın verdiği notada ortaya konan durumları inceleyeceklerini’ açıkladı. Rusya’nın Suriye’deki operasyonlarının Türkiye ile ilişkilerin bozulmasına neden olmayacağını dile getiren Peskov, “Ankara ileRusya arasında ilişkiler karşılıklı çıkarlar çerçevesinde sağlam bir temele dayanıyor.” ifadelerini kullandı. Akşam saatlerinde de Rusya Savunma Bakanlığı’ndan bir açıklama geldi. Bakanlık sözcüsü İgor Konaşenkov, Rus jetinin, sınıra 30 km mesafedeki üsse dönerken ‘kötü hava şartları sebebiyle birkaç saniye’ Türk hava sahasını ihlal ettiğini söyledi.

ANGAJMAN KURALLARI UYGULANMADI

Türkiye, 22 Haziran 2012’de bir Türk RF-4 keşif uçağının sınırda vurulması üzerine Suriye’ye yönelik angajman kurallarını değiştirmişti. Suriye sınırından Türkiye’ye hava, kara ve deniz yoluyla yaklaşan her unsuru, 5 millik bölgede tehdit olarak değerlendireceğini, sınırlarını ihlal etmesi durumunda vuracağını duyurdu. Nitekim Türkiye, Eylül 2013’te bir Suriye helikopterini, Mart 2014’te de bir Suriye savaş uçağını ve Mayıs 2015’te Suriye’ye ait insansız hava aracını Türkiye hava sahasını ihlal ettikleri gerekçesiyle düşürdü. Ancak angajman kuralları sınırı ihlal eden Rusya uçağına karşı uygulanmadı. Başbakan Ahmet Davutoğlu, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Moskova’nın Ankara’ya sınır ihlalinin tekrar etmeyeceğini ilettiğini kaydederken, “Kim olursa olsun hava sahamızı ihlal ettiğinde angajman kurallarımız bellidir. TSK tam olarak talimatlandırılmıştır. Uçan kuş bile olsa Türkiye sınırlarını ihlal ederse gereken yapılacaktır… Türkiye’nin sınırlarını ihlal etmeyi dost düşman kimseye tavsiye etmeyiz.” diye konuştu.

‘RUSYA, TÜRKMEN KÖYLERİNİ VURUYOR’

Geçen hafta çarşamba gününden bu yana Suriye’de hava operasyonları düzenleyen Rusya, hedefin  IŞİD olduğunu söylüyor. Batılı ülkeler ve Suriyeli muhalifler ise operasyonlarda Esed rejimine karşı savaşan muhaliflerin vurulduğunu iddia ediyor. Rus jetlerinin Suriyeli Türkmenleri de hedef aldığı iddia ediliyor. İngiliz Independent gazetesinin deneyimli Ortadoğu muhabiri Robert Fisk, dünkü yazısında Ruslara vurulacak hedeflerin listesini Suriye ordusunun verdiğini, operasyonlarda ilk olarak da ülkenin kuzeydoğusundaki bazı Türkmen köylerinin bombalandığını ileri sürdü. Zaman’a konuşan Suriye Türkmen Meclisi Başkanı Abdurrahman Mustafa da, “Rus savaş Uçakları Bayır-Bucak Türkmenleri ile Hama-Humus Türkmenlerini hedef alıyor. Esed nasıl vuruyorsa Rusya da öyle vuruyor.” dedi. Mustafa, vurulan yerlerde çok fazla sivil kayıp olduğunu ifade etti. Tayyip Erdoğan da pazar günü Rusya’nın operasyonlarına tepki göstererek, “Maalesef şu anda Rusya çok ciddi bir yanlışın içerisinde.” demişti.

Kerry: Türkiye, Rus jetini düşürebilirdi
ABD, Rusya’nın Türk hava sahasını ihlali dolayısıyla son derece endişeli olduğunu açıkladı. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Şili ziyareti sırasında konuyla ilgili yaptığı açıklamada, tehdidin ciddi olduğuna, direkt çatışma tehlikesi bulunduğuna dikkat çekti. Amerikalı bakan, ihlalin ABD’yi ‘fazlasıyla endişelendirdiğini’ ifade ederek, “Çünkü Türkiye karşılık vermiş olsaydı uçağı düşürebilirdi. Bu tam da bizim daha önceden (Rusya’yı) uyardığımız bir konu.” ifadelerini kullandı. Türk Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu’nun olayla ilgili kendisini aradığını söyleyen Kerry, konuyu ABD Savunma Bakanı Ash Carter ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice ile görüştüğünü aktardı. Suriye hava sahasında Rusya ile ABD liderliğindeki koalisyon jetlerinin kazara çatışmalarını önlemek için diplomatik çabaları yoğunlaştırdıklarını anlattı. ABD Savunma Bakanlığı’ndan adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir yetkili de, “İhlalinin kazayla olduğunu sanmıyorum.” dedi ve olayın, NATO üyesi bir ülkenin egemenliğinin ihlali olarak niteledi.

GENELKURMAY: MIG-29 Türk F-16’larını taciz etti
Cumartesi günkü sınır ihlalinin ardından pazar günü de Türkiye-Suriye sınırında devriye uçuşu gerçekleştiren F-16 savaş uçakları Rus menşeli bir MIG-29 tarafından tacize uğradı. Genelkurmay Başkanlığı dün yaptığı açıklamada, “10 F-16 ile Türkiye-Suriye hudut hattı boyunca devriye uçuşu icra edilmiştir. Bu görev esnasında, iki F-16 uçağımız, milliyeti tespit edilemeyen MIG-29 uçağı tarafından toplam beş dakika 40 saniye süre ile radar kilidini muhafaza etmek suretiyle taciz edilmiştir.” denildi. Uçağın Suriye’ye mi yoksa Rusya’ya mı ait olduğuna dair ise bir bilgi verilmedi. MIG-29’lar Rus yapımı olmakla birlikte, Suriye ordusunun envanterinde de bu jetlerden bulunuyor. Batılı istihbarat kaynaklarına göre Rusya’nın, Suriye’nin sahil kenti Lazkiye’de konuşlu 34 uçağı bulunuyor. Filoda 12 adet Su-25, 12 adet Su-24M2, 4 adet Su-30SM ve 6 adet Su-34 yer alıyor.

Kaynak : http://www.zaman.com.tr/